ÇOBANLA ÜNİVERSİTELİ ARASINDA FARK YOK

 

Tarhan Erdem’in 1986 yılında kurduğu KONDA Araştırma ve Danışmanlık Şirketi araştırmalar aracılığıyla Türkiye toplumunu anlamaya, anlatmaya ve böylece anlaşılır kılmaya çalışıyor.

 

Manken Aysun Kayacı henüz 20 yaşındayken "Çobanla benim oyum bir mi" demişti bir televizyon programında. Yıllar sonra, bunu söylediği anda pişman olduğunu ama efsane haline gelen sözleri dolayısıyla yapılan eleştirilerden de bıktığını belirtmişti. Aysun Kayacı tabii ki haksızdı ama bunu belgeleyecek anketler henüz yapılmamıştı ya da yapılmıştı da benim haberim yoktu. KONDA'nın 2018 yılında yaptığı “Popülist Tutum, Negatif Kimliklenme ve Komploculuk” başlıklı bir araştırmayı gazeteci Nevşin Mengü'nün Youtube kanalını izlerken gördüm.  Biraz geç fark etmiş oldum ama bu sonuçlar hālā geçerli sanırım.

İnsanlara sorulan sorular şehir efsaneleri aslında. Yani aslı astarı olmayan ama sosyal medyada inanılmaz sayıda paylaşılan ve destek bulan savlar bunlar. KONDA akıllılık etmiş ve bu savları insanlara yöneltmiş dört yıl önce. Kendileri de bu kadarını bekliyor muydu bilemem.  Türkiye'deki ortalama insanın birbirine benzediğini ve siyasal, dinsel ve cinsel ayrımların pek bir anlamı olmadığını sürekli dile getiriyorum. Ancak itiraf edeyim ki üniversite mezunlarıyla ilgili sonuçlar benim için de beklenmedik oldu.

Sonuçları zaten aşağıda okuyacaksınız bu yüzden bir de burada tekrarlamayayım.

Türkiye insanı dindarlar için söylersek hurafelere, laikler için söylersek şehir efsanelerine çok inanıyor ve bu açıdan bakınca da aralarında hiçbir fark yok gibi görünüyor. Bir laikle bir dindarı ayıran ne kadar değer vardır diye sorsalar ne yanıt verirdik acaba?

Sonuçlara bakarak kırlarda oturanların kentlerde oturanlara oranla daha mantıklı oldukları söylenebilir mi? Sorunun yanıtını bilemiyorum ama "dünyayı beş büyük aile yönetiyor" savına kırlarda oturanların %15'i kesinlikle katılıyorum demiş. Kentlerdekilerin de %15'i aynı yanıtı vermiş. Aralarında oransal bir fark yok. Katılıyorum diyenlerin oranı kırlarda %28, kentlerde ise %34. Kentlerde oturanların hurafelere daha çok inanmalarını neyle açıklayacağız?

KONDA'nın çıkarsadığı gibi eğitim sisteminin yetersizliğiyle mi açıklamalı bu sonucu. Belki de yetersiz değil yanlış olduğunu kabul edip eğitim sistemimizi ana okulundan başlayarak yeniden düzenlememiz gerekiyor.

Sokağa çöp atmamayı, ağaçlardan yaprak ve dal koparmamayı öğretemeyen bir ana ve ilk okul sisteminin bize ne yararı var? Japonlar çocuklarına çöp toplamayı öğretiyor eğitim sisteminde, bizzat çocuklara çöp toplatıyor. Bu yüzden onlar büyüyünce kentlerini pırıl pırıl tutuyorlar. Bizde olsa birçok veli "çocuğum çöpçü mü olacak" deyip okulları mahkemeye verir. Kafamız böyle işliyor, bir adım ötesini düşünemiyoruz. Anlık yaşayıp anlık ölüyoruz. Ama yakınmaya ve eleştirmeye gelince dünyada bizden iyisi yok. Herkes aptal, biz ise her şeyin en doğrusunu biliyoruz, ...

deyip sonuçları vereyim:

 

Lozan Anlaşması 2023'te sona erecek savına katılıyor musunuz?

Üniversite mezunları % 33 katılıyorum, %10 kesinlikle katılıyorum

Lise mezunları % 33 katılıyorum, %14 kesinlikle katılıyorum

Lise altı % 35 katılıyorum, %13 kesinlikle katılıyorum

Modernlerin % 30'u katılıyorum, %10 kesinlikle katılıyorum

Geleneksel muhafazakâr %35 katılıyorum %13 kesinlikle katılıyorum

Dindar muhafazakâr %38 katılıyorum, %16 kesinlikle katılıyorum

Türkiye ortalaması %35 katılıyorum, %13 kesinlikle katılıyorum

 

Dünyayı beş büyük aile yönetiyor savına katılıyor musunuz?

Üniversite mezunları %33 katılıyorum, %17 kesinlikle katılıyorum

Lise mezunları %31 katılıyorum, %16 kesinlikle katılıyorum

Lise altı %32 katılıyorum, %15 kesinlikle katılıyorum

Modernler %33 katılıyorum, %14 kesinlikle katılıyorum

Geleneksel muhafazakarlar %31 katılıyorum, %16 kesinlikle katılıyorum

Dindar muhafazakarlar %31 katılıyorum, %18 kesinlikle katılıyorum

Türkiye ortalaması %32 katılıyorum, %16 kesinlikle katılıyorum

Kır %28 katılıyorum, %15 kesinlikle katılıyorum

Kent %34 katılıyorum, %15 kesinlikle katılıyorum

Metropoller %31 katılıyorum, %17 kesinlikle katılıyorum

 

İstanbul Boğazı'nda 17 trilyon dolar değerinde kontoryum elementi var ama dış güçler çıkarılmasına izin vermiyor savına katılıyor musunuz?

Üniversite mezunları %21 katılıyorum, %6 kesinlikle katılıyorum

Lise mezunları %25 katılıyorum, %9 kesinlikle katılıyorum

Lise altı %23 katılıyorum, %11 kesinlikle katılıyorum

Modernler %20 katılıyorum, %8 kesinlikle katılıyorum

Geleneksel muhafazakarlar %26 katılıyorum, %10 kesinlikle katılıyorum

Dindar muhafazakârlar %23 katılıyorum, %11 kesinlikle katılıyorum

Türkiye ortalaması %24 katılıyorum, %10 kesinlikle katılıyorum

Üst düzey %24 katılıyorum, %8 kesinlikle katılıyorum

İşçi, esnaf, çiftçi %24 katılıyorum, %12 kesinlikle katılıyorum

Emekli %23 katılıyorum, %10 kesinlikle katılıyorum

Ev kadını %22 katılıyorum, %8 kesinlikle katılıyorum

Öğrenci %21 katılıyorum, %10 kesinlikle katılıyorum

İşsiz %26 katılıyorum, %8 kesinlikle katılıyorum

 

Almanya 3.havaalanımızı kıskanıyor savına katılıyor musunuz?

%34 katılmıyorum

%19 ne katılıyorum ne katılmıyorum

%47 katılıyorum

 

GDO'lu tohumla bizi kısırlaştırmaya çalışıyorlar savına katılıyor musunuz?

Türkiye ortalaması %36 katılıyorum, %23 kesinlikle katılıyorum

Üniversite mezunları %35 katılıyorum, %20 kesinlikle katılıyorum

Lise mezunları %36 katılıyorum, %22 kesinlikle katılıyorum

Lise altı %35 katılıyorum, %25 kesinlikle katılıyorum

Modernler %36 katılıyorum, %20 kesinlikle katılıyorum

Geleneksel muhafazakarlar % 35 katılıyorum, %23 kesinlikle katılıyorum

Dindar muhafazakarlar %35 katılıyorum, %27 kesinlikle katılıyorum

Bu soruyu yanıtlayanların partilere göre ayrımı

AKP %40 katılıyorum, %25 kesinlikle katılıyorum

CHP %37 katılıyorum %19 kesinlikle katılıyorum

HDP %30 katılıyorum, %25 kesinlikle katılıyorum

MHP %38 katılıyorum, %23 kesinlikle katılıyorum

İYİP %35 katılıyorum, %30 kesinlikle katılıyorum

Kararsız %32 katılıyorum %21 kesinlikle katılıyorum

Oy kullanmaz %29 katılıyorum, %28 kesinlikle katılıyorum.